Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararı ile anılan 3 Aralık Engelliler Günü’nü, engelli haklarına dair farkındalığın önündeki engellerin aşıldığı ve tüm farklılıkların saygıyla kucaklandığı bir gün olarak ODTÜ mensupları ve tüm Türkiye ile paylaşmaktan mutluluk duyduklarını ifade eden Engelsiz ODTÜ Birimi’ni yakından tanıyalım:
Üniversitemizde engelli bireylere yönelik çalışmalar ilk olarak 1998 yılındaki Engelsiz ODTÜ Projesi ile başlamıştır. Mimarlık, makine mühendisliği, endüstri ürünleri tasarımı, şehir ve bölge planlama gibi alanların uzmanlarından oluşan bir çalışma grubu kampüs içi binalara erişimin sağlanması, binalar arasında dolaşımın kolaylaştırılması, belli yapılar arasındaki yaya yollarının engelli bireylerin kullanımına elverişli hale getirilmesine yönelik çalışmalarda bulunmuştur.
2004 yılında Engelsiz ODTÜ Koordinatörlüğü kurulmuştur. Koordinatörlük, 2011 yılına kadar engelli öğrencilerinin üniversite içinde karşılaştığı sorunların belirlenmesi ve bu sorunlara yönelik uygun sistemlerin oluşturulmasına yönelik adımlar atmış ve YÖK’ün 2006 ve 2010 tarihli yönetmelik çalışmalarında yer almıştır.
2011 yılında ise koordinatörlük yeniden yapılandırılmış; 14.08.2010 tarih ve 27672 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Engelliler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği’nin 11. ve 12. maddelerine göre çalışma usul ve esasları belirlenerek Engelsiz ODTÜ Birimi kurulmuştur.
Engelsiz ODTÜ Birimi’nin üç temel amacı vardır:
- Engelli öğrencilerin öğrenimleri sürecince çeşitli alanlardaki ihtiyaçlarını ve karşılaştıkları güçlükleri değerlendirmek, belirlemek ve belirlenen ihtiyaçların karşılanması ve güçlüklerin ortadan kaldırılması konusunda hizmetler sunmak,
- Engelli öğrencilerin ihtiyaç duydukları fiziksel, akademik ve sosyal destekler konusunda öğretim elemanlarına yönelik destek hizmetleri geliştirmek ve sunmak,
- Üniversite çalışanlarının ve öğrencilerin engellilik alanında bilinç ve duyarlılık düzeyini artırıcı hizmetler geliştirmek ve sunmak.
Bu amaçlar doğrultusunda Engelsiz ODTÜ Birimi olarak, üniversitemizdeki engelli öğrencilerimizin eğitim faaliyetlerine, eğitim araç-gereçlerine ve kampüsümüzdeki sosyal faaliyetlere erişimlerini desteklemek amacıyla (akademik uyarlamalar, erişilebilir kaynak ofisi, ders partnerliği, ulaşım destek hizmeti ve kampüs oryantasyonu gibi) çeşitli hizmetler sunmaktayız:
- Öğrencilerimizin akademik yaşamlarını desteklemeye yönelik akademik performansı olumsuz etkilenen öğrencilerimize engel durumlarını gözeterek ders ve sınav uyarlamaları sağlamak, ders partneri ve not tutucu hizmetleriyle derslere katılımlarını artırmak gibi uygulamalar hizmetlerimiz dahilindedir.
- Ulaşım alanında öğrencilerimize hizmet veren Özel Donanımlı Araç, hareket ve görme engeli olan personelimizin yerleşkeye ve yerleşke içi ulaşımına yönelik hizmet verebilmektedir. Bu uygulama Taşıt İşletme Müdürlüğü’yle iş birliği yapılarak hayata geçirilmektedir.
- Engelsiz Kampüs ulaşımı kapsamında yerleşkemizdeki taksi durağı ve Engelsiz ODTÜ Birimi’nin iş birliğiyle bir taksi bileti uygulaması sürdürülmektedir. Bu uygulama görme ve hareket engeli olan öğrencilerin öncelikli olarak yararlandığı, yerleşke içi ulaşımı kolaylaştırıcı, ücretsiz taksi hizmetidir. Görme ve hareket engeli olan öğrencilerin dışında, sağlık sorunları (kanser tedavisi, kaza, ameliyat sonrası güç kaybı olanlar vb.) olan öğrenciler de bu hizmetten yararlanabilmektedir.
- EOB, basılı materyallerin erişilebilir formatlara dönüştürülmesinde Braille yazıcı, optik karakter tanıma ve ekran okuma özelliği olan programlar gibi yazılımlar ve cihazlar kullanarak engelli öğrencilerimize destek olmaktadır.
Pandemi koşullarında devam eden uzaktan öğretim sürecinde de öğrencilerimizin eğitimlerinin kesintisiz ve sorunsuz ilerleyebilmesi için:
- Uzaktan eğitim uygulamalarıyla (video çekimi, ders materyali paylaşımı, uyarlamalar vb.) ilgili temel uyarlamalar konusunda öğretim üyelerimiz bilgilendirilmiştir. EOB tarafından düzenli olarak sürdürülen öğrenci görüşmeleri çevrimiçi olarak devam etmektedir. Yeni kayıt olan öğrencilerin ihtiyaçlarını belirlemek için çevrimiçi görüntülü görüşmeler gerçekleştirilmektedir.
- Akademik uyarlama hizmeti talep eden öğrenciler ile birim personeli telefon, e-posta ve gerektiğinde görüntülü görüşme yöntemleri ile görüşmeler yapmakta ve akademik uyarlama hizmetini çevrimiçi koşullarda devam ettirmektedir.
- Çevrimiçi olarak gerçekleştirilen sınav uyarlamalarının teknik düzenlemeleri ile ilgili ODTUClass uzmanlarıyla iletişim sağlanmaktadır.
- Ders partnerliği ve not tutucu hizmeti kapsamında öğrenci asistanı ihtiyacına yönelik çevrimiçi koşullarda duyurular yapılmakta ve adaylarla görüşülmektedir. İlk defa çalışacak olan öğrenci asistanı ve hizmet alan öğrenci, görüntülü veya sesli görüşme aracılığı ile tanıştırılmakta ve hizmetin çerçevesi oluşturulmaktadır. Öğrenciler ders partnerleriyle sesli veya görüntülü görüşme yöntemleriyle çalışmalarını sürdürmektedirler.
Birimimiz, yasa ve yönetmeliklerce tanınan tüm engel gruplarındaki akademik performansı etkilenen öğrencilerimize hizmet vermektedir. Hizmetlerimizin ortak paydası, öğrencilerimizin eğitim materyallerine ve kampüs imkânlarına diğer öğrencilerle eşit erişimlerini desteklemek ve bu bağlamda önlerindeki engelleri kaldırmak, yani engelsiz bir ODTÜ yaratmaktır.
Engelsiz ODTÜ Birimi ile ilgili daha ayrıntılı bilgiye ise http://engelsiz.metu.edu.tr/tr adresinden ulaşılabilir.
