ODTÜ’nün 70’inci yılı kapsamında hayata geçirilen ODTÜ 70’inci Yıl Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (ODTÜ70), 27 Kasım’da İstanbul İş Kuleleri’nde düzenlenen etkinlikle tanıtıldı. Türkiye’nin derin teknoloji alanlarındaki inovasyon kapasitesini arttırmayı ve yerli teknoloji girişimlerini küresel rekabete taşımayı hedefleyen fon; yatırım stratejisi, sürdürülebilir üniversite modeli ve ODTÜ ekosistemine dayalı yapısıyla Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyor. Bağış ve yatırım gelirlerini tek çatı altında birleştiren bu yenilikçi yapı, girişim yatırımlarından elde edilecek getirinin yüzde 20’sini ODTÜ Geliştirme Vakfı’na aktararak bilim ve teknoloji üretimini destekleyecek kalıcı bir kaynak oluşturmayı amaç ediniyor.
ODTÜ’nün 70’inci yıl vizyonunun en önemli adımlarından biri olan ODTÜ70, yatırımlarının yüzde 70’ini ODTÜ ekosisteminden doğan girişimlere, yüzde 30’unu yüksek etki potansiyeli taşıyan teknoloji şirketlerine yönlendirerek Türkiye’nin teknoloji odaklı kalkınmasına doğrudan katkı sağlamayı amaçlıyor. Küresel ODTÜ Mezun Ağı ise girişimlerin uluslararası pazarlara açılmasını hızlandıran benzersiz bir güç çarpanı olarak öne çıkıyor.
ODTÜ70, yaptığı yatırımlarla ekosistemi derinleştirirken elde ettiği kazancın önemli bir bölümünü yeniden üniversiteye aktararak sürdürülebilir bir bilim ve teknoloji döngüsü yaratmayı hedefliyor. Böylece 70 yıllık akademik miras, geleceğe yatırım yapan yenilikçi bir modele dönüşecek.
Fonda biriken paranın yüzde 10’u tutarında katkı da İş Bankası’ndan
Lansman etkinliğinde ilk konuşmacı, Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran oldu. Aran, yaptığı konuşmada, ODTÜ mezunu olmanın kendisinde yarattığı güçlü aidiyet duygusunu ve fonun Türkiye için taşıdığı önemi vurguladı. ODTÜ’nün 70’inci yılında kurulan bu girişim sermayesi fonunun, Türkiye’de bir üniversitenin sürdürülebilirliği için oluşturulmuş ilk endowment (sürekli bağış) modeli olduğunun altını çizerek, fonun hem üniversite hem ülke hem de girişimcilik ekosistemi için bir dönüm noktası niteliği taşıdığını söyledi.
Aran, bireysel çabaların sınırlı olduğunu, gerçek değişimin ise kurumların ortak vizyon ve güç birliğiyle mümkün olabileceğini belirterek, bu fonun da böyle bir işbirliğinin ürünü olduğunu ifade etti. Konuşmasında fonun hızla hayata geçirildiğini belirten Aran, Mart 2025’te başlayan çalışmanın 7 Kasım’da Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onayıyla tamamlandığını söyledi. Hakan Aran, ODTÜ’nün bu fonla dünyadaki büyük üniversiteler arasında hak ettiği yere ilerlemesini dilediğini ifade ederek, İş Bankası’nın da bu vizyona güçlü bir şekilde destek vereceğini açıkladı. Aran, fonun hedef büyüklüğüne ulaşmasını hızlandırmak amacıyla, “Fonun ulaştığı tutarın yüzde 10’u kadar katkıyı İş Bankası olarak biz de sağlayacağız” diyerek yaklaşık 10 milyon dolarlık katkı taahhüdünü kamuoyuyla paylaştı.
ODTÜ’nün geleceğe attığı en stratejik adımlardan birinin başlangıcı
Daha sonra kürsüye geçen ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, ODTÜ70’in üniversitenin 70 yıllık birikimini yeni bir aşamaya taşıyan stratejik bir adım olduğunu vurguladı. ODTÜ’nün kuruluşundan bu yana bilimsel üretimin yanı sıra cesaret eden, risk alan ve yenilik üreten kuşaklar yetiştirdiğini belirten Prof. Dr. Yozgatlıgil, fonun bu kültürü uzun vadeli ve sürdürülebilir bir yapıyla destekleyeceğini ifade etti. Türkiye’de ilk kez bir üniversitenin sürdürülebilirliği için “endowment” modelinin hayata geçirildiğini söyleyen Prof. Dr. Yozgatlıgil, hedeflerinin yalnızca 70’inci yılı değil, üniversitenin 80’inci ve 100’üncü yılına uzanan bir dönüşüm vizyonu olduğunu dile getirdi.
Fonun yalnızca finansal bir araç olmadığını, ODTÜ’nün gelecek 30 yılını şekillendirecek güçlü bir ekosistem yatırımı olduğunu ifade eden Rektör Yozgatlıgil, toplanacak sermayenin yüzde 70’inin ODTÜ ekosistemindeki akademisyen ve mezun girişimlerine yönlendirileceğini, bu şirketlerin derin teknoloji, biyoteknoloji, savunma, MEMS, enerji ve yapay zekâ gibi alanlarda kritik çözümler ürettiğini söyledi. Bu yatırımların hem ekonomik getiri sağlayacağını hem de Türkiye’nin teknoloji üretim kapasitesini güçlendirecek kaldıraç etkisi yaratacağını aktaran Prof. Dr. Yozgatlıgil, fonun getirisinin yüzde 20’sinin ve her yıl fon toplamının yüzde 1’inin ODTÜ Geliştirme Vakfı’na aktarılacak olmasının, burslardan araştırma altyapılarına kadar üniversitenin sürdürülebilirliğine doğrudan katkı sağlayacağını belirtti.
Konuşmasında küresel ölçekte Harvard ve MIT gibi üniversitelerin milyarlarca dolarlık fonlarla ayakta durduğunu hatırlatan ODTÜ Rektörü, ODTÜ’nün de bu doğrultuda 100 milyon dolarlık bir başlangıçla yola çıktığını ve uzun vadede 1 milyar doları aşan bir endowment gücüne ulaşmayı hedeflediğini açıkladı. İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran’ın fon büyüklüğünün yüzde 10’u oranındaki gönüllü katkı taahhüdünün bu hedefe giden yolu hızlandıracak önemli bir motivasyon kaynağı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Yozgatlıgil, ODTÜ mezunlarına ve iş dünyasının liderlerine ise sadece yatırımcı değil, aynı zamanda mentör ve dönüşümün kurucu paydaşları olma çağrısı yaptı. Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, fonun finansal hedefinin 5 katın üzerinde getiri olduğunu, ancak asıl değerinin ODTÜ’nün ve Türkiye’nin geleceğine doğrudan etki etme imkânı sunması olduğunu belirterek konuşmasını tamamladı.
Fon, büyüme boşluğunu doldurmak üzere tasarlandı
Daha sonra sahneye çıkan ODTÜ Teknokent Genel Müdürü Serdar Alemdar ise fonla ilgili bazı teknik bilgileri katılımcılarla paylaştı. Alemdar konuşmasında, ODTÜ70’in üniversitenin girişimcilik ve teknoloji üretimi alanındaki onlarca yıllık birikimini daha yapısal ve kalıcı bir modele dönüştürdüğünü vurguladı. Kendisinin de ODTÜ mezunu olduğunu hatırlatan Alemdar, ODTÜ Teknokent’in Türkiye’nin ilk teknokenti olduğunu, ayrıca ODTÜ Geliştirme Vakfı’nın Teknokent’in ilk binasını inşa ederek Türkiye’deki ilk teknoloji yatırım çıkışına (exit) imza attığını hatırlattı. Alemdar, “Biz aslında bu hikâyeyi 80’lerde, 90’larda başlattık; bugün bu deneyimi daha yapısal bir süreklilik fonu modeline taşıyoruz” diyerek ODTÜ70’in bu tarihsel çizginin devamı niteliğinde olduğunu ifade etti.
Alemdar, ODTÜ Teknokent’in bugün çok sayıda derin teknoloji şirketine ev sahipliği yaptığını, bazı şirketlerin yılda 200–300 milyon dolar ciroya ulaştığını, oyun ve eğitim teknolojileri başta olmak üzere pek çok alanda güçlü bir ekosistem oluştuğunu belirtti. ODTÜ Teknokent’in daha önce Growth Circuit ve Invest101 gibi yapılarla erken aşama yatırımlar yaptığını, bu yatırımlardan elde edilen çarpanların da ODTÜ ekosisteminin yatırımcı bakış açısıyla yönetilebildiğini gösterdiğini söyledi.
Türkiye’de 10 milyon dolar ve üzeri yatırım alan şirketler içinde ODTÜ’lü kurucuların güçlü bir ağırlığı bulunduğunu belirten Alemdar, en yüksek yatırım alan ilk 100 firmanın 17’sinde, gerçekleşmiş 513 yatırım çıkışının (exit) 56’sında en az bir ODTÜ’lü kurucu veya ortak olduğunu dile getirdi. Alemdar, ODTÜ mezunu girişimcilerin çoğunlukla fonla büyümektense kendi kaynaklarıyla büyümeyi tercih ettiklerini, bu bakımdan organik büyümenin sağlıklı olduğunu, ancak küresel ölçekte rakiplerin “doping” etkisi yaratan sermaye ile çok hızlı büyüdüğünü, ODTÜ70’in de tam bu büyüme boşluğunu doldurmak üzere tasarlandığını vurguladı.
Fonun yapısına ilişkin bilgi veren Alemdar, hedef büyüklüğün 100 milyon dolar olduğunu, kaynağın yaklaşık yüzde 50’sinin ürün–pazar uyumunu yakalamış, cirosu ve müşteri yapısı oluşmuş büyüme aşamasındaki şirketlere, yüzde 40’ının bu şirketlerin devam yatırımlarına, yüzde 10’unun ise erken aşama girişimlere ayrılacağını söyledi. Fonun taahhüt ettiği kaynağın en az yüzde 70’inin, ODTÜ mezunlarının, akademisyenlerin, öğrencilerin ve ODTÜ Teknokent ile METU Space’teki girişimlerin kurduğu şirketlerden oluşan ODTÜ ekosistemine yönlendirileceğini ifade eden Alemdar, kalan yüzde 30’unun ise yine derin teknoloji odağında Türkiye içi ve dışından yüksek potansiyelli girişimlere ayrılacağını belirtti.
Alemdar, fonun klasik bir girişim sermayesi fonundan farklı olarak endowment niteliği taşıdığına dikkat çekerek, hedeflenen 5 kat getiri üzerinden elde edilecek kazancın yüzde 20’sinin ODTÜ Geliştirme Vakfı’na bağış olarak aktarılacağını, böylece 100 milyon dolarlık bir fonda 500 milyon dolar hedef gerçekleştiğinde yaklaşık 80 milyon doların vakfın kullanımına geçeceğini kaydetti. Alemdar ayrıca, yönetim ücreti tarafında ODTÜ Teknokent’e düşen payın her yıl yüzde 1 oranında Geliştirme Vakfı’na aktarılacağını, bunun da ODTÜ’ye kalıcı ve yinelenen bir finansman kanalı yaratacağını söyledi.
ODTÜ 70. Yıl Giriş Sermayesi Yatırım Fonu
ODTÜ Teknokent Yönetim A.Ş. öncülüğünde ve Maxis Girişim Sermayesi Portföy Yönetimi A.Ş. işbirliğiyle kurulan ODTÜ70 Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, Türkiye’nin teknoloji odaklı girişim ekosistemine yeni bir kaynak ve model kazandıracak. SPK düzenlemelerine tabi Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) yapısında oluşturulan fon, taahhüt bazlı bir mekanizma ile faaliyet gösterecek ve USD cinsinden yatırım–dağıtım süreçleri yürütülecek.
Fonun yönetim modelinde iki kurum kritik rol üstleniyor. ODTÜ Teknokent, girişim seçimi, ekosistem desteği, yatırım sonrası yönlendirme ve stratejik katkı konularında sürece liderlik ederken; Maxis, fonun SPK uyumu, operasyonel süreçleri, raporlama, denetim ve yasal yükümlülüklerini yönetiyor. Fon yatırımcıları adına bireysel saklama hesapları ise Türkiye İş Bankası A.Ş. nezdinde açılacak.
Derin teknoloji alanlarında güçlü birikime sahip ODTÜ ekosisteminden beslenen fon, belirli bir sektör sınırlaması olmaksızın teknoloji ve yenilik kapasitesi yüksek girişimlere odaklanıyor. Başvurular önce fon ekibi tarafından seviye uygunluğu açısından incelenecek; ardından ODTÜ ve ODTÜ Teknokent’ten alan uzmanlarının yer aldığı Ön Değerlendirme Komitesi tarafından detaylı bir teknik–ticari analiz sürecinden geçirilecek. Son aşamada nihai karar, Yatırım Komitesi tarafından verilecek.
ODTÜ70, önümüzdeki yıllarda yaklaşık 25 ila 35 girişime yatırım yapmayı hedefliyor. Fon, erken aşamadan büyüme aşamasına uzanan geniş bir yelpazede, özellikle yüksek teknoloji geliştiren girişimlere sermaye sağlayarak Türkiye’nin rekabet gücünü artırmayı amaçlıyor.
Fonla ilgili detaylı bilgiye https://www.odtu70.vc sitesinden ulaşılabilir.
