Üniversitemiz Biyolojik Bilimler Bölümü ve Ekosistem Araştırma Merkezi öğretim üyesi Prof. Dr. Meryem Beklioğlu, Limnoloji Laboratuvarı’ndan Zeynep Ersoy, Tuba Bucak ve Eti Levi’nin yanı sıra TÜBİTAK 2232 programı kapsamında ODTÜ’de Prof. Dr. Beklioğlu ile araştırmalar yürüten Prof. Dr. Erik Jeppesen’in yazarları arasında yer aldığı “Impact of nutrients and water level changes on submerged macrophytes along a temperature gradient: A pan-European mesocosm experiment” (Besin tuzu ve su seviyesi değişiminin suiçi bitkileri üzerindeki etkisinin enlemsel ölçekte incelenmesi: Pan-Avrupa mezokozm deneyi) makalesi “Global Change Biology” dergisinde yayımlandı. “Global Change Biology”; biyolojik sistemler ve dünyanın önemli bir bölümünü etkileyen çevresel değişimin tüm yönlerini ele alan, etki faktörü yüksek, aylık bir dergidir.
Dünyadaki göllerin büyük bir bölümünü sığ göller oluşturmaktadır. Suiçi bitkileri, sığ göl ekosistemlerinin işleyişinde anahtar rol oynarlar. Dünyada devam etmekte olan iklim ve arazi kullanımı değişikliği; sıcaklık, besin tuzu akışı ve su seviyelerini değiştirerek suiçi bitkilerinin büyümesini ve sığ göl ekosistemlerindeki işleyişini etkilemektedir.İklim değişikliğinin suiçi bitkileri üzerindeki etkisini araştırmak için;AB 7. Çerçeve Programı dahilindeki REFRESH (Adaptive strategies to mitigate the impacts of climate change on European freshwater ecosystems) projesi kapsamında, 6 ülkede (İsveç, Estonya, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Türkiye ve Yunanistan), iki ayrı su seviyesi (Sığ: 1m, Derin: 2m) ve iki ayrı besin tuzu yoğunluğunda (düşük ve yüksek besin tuzu), aynı zaman diliminde ve aynı protokolü kullanarak kontrollü mezokozm deneyleri yapıldı.
Sonuçlar, makrofitler üzerindeki pozitif sıcaklık etkisinin büyük ölçüde besin tuzu durumuna ve su seviyesine bağlı olduğunu gösterdi. Yüksek sıcaklık ve ötrofik (yüksek besin tuzu) koşullar altında, buharlaşmaya bağlı su seviyesi değişiminin su altındaki ışık miktarını artırarak suiçi bitkilerinin büyümesini olumlu etkilediği görüldü. Bu nedenle, su seviyesi düşüşü, sualtı ışık yoğunluğunu artırarak ötrofikasyonun olumsuz etkilerini telafi edebilir. Fakat, aşırı su seviyesi düşüşünün ise suiçi bitkisi biyokütlesi üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceği, dolayısıyla bitkilerin sığ göllerdeki işlevsel rolünü azaltacağı tahmin edilmektedir.
Açık erişim politikasıyla yayınlanan makaleye ulaşmak için https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/gcb.15338 linki ziyaret edilebilir.
Makalenin görsel özeti aşağıda yer alıyor:
