Ana Sayfa Eğlenceli Çekim Kuvvetinden, Yerçekimsel Dalgalara: Elmanın Yolculuğu

Çekim Kuvvetinden, Yerçekimsel Dalgalara: Elmanın Yolculuğu

1642 yılı 4 Ocak günü dünyaya gelen Isaac Newton ilk diferansiyel denklemi yazıp çözebilmek amacıyla 1665 yılında Calculus’u geliştirdi.

1642 yılı 4 Ocak günü dünyaya gelen Isaac Newton ilk diferansiyel denklemi yazıp çözebilmek amacıyla 1665 yılında Calculus’u geliştirdi.

1687 yılında bilim tarihinin en önemli eserlerinden biri olan, “Principia” kısa adıyla kaleme aldığı kitapta, bugün “Newton yasaları“ olarak bilinen, mekaniğin 3 temel yasasını formüle etti: Üzerine kuvvet etki etmeyen cisim sabit hızla hareket eder ya da durur, üzerine kuvvet etki eden cismin ivmesi F = ma denkleminden bulunur ve her etkileşimde “etki ve tepki” vardır. Basit gibi görünen bu yasalar, çevremizde gördüğümüz bütün hareketler ile hareketsizliği ve denge durumunu (örneğin bir binanın ayakta durabilme koşullarını) açıklamaktadır.

Bunların yanında Newton, güneş ışığını incelemiş, renkler ve ışığın doğası ile ilgili teori geliştirmiştir. Işığın dalga karakteri yanında tanecikli bir yapısı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Newton ayrıca 1668 yılında, aynaları kullanarak, büyük ve pahalı teleskoplar yerine daha küçük ve etkili bir teleskop geliştirmiştir.

Newton’un bilimsel çalışmaları arasında belki de en çok bilineni, geliştirdiği evrensel kütle-çekim yasasıdır. Bu yasa ile güneş sistemindeki gezegen ve uydu hareketlerini matematiksel olarak açıklamıştır. “Bütün gezegenlerin güneş etrafındaki dönme periyotlarının karesi, güneşe olan uzaklıklarının küpü ile orantılıdır” yasasını Newton bir anlamda matematiksel olarak ispat etmiştir.

Newton’un teorisi elmanın neden yere düştüğünü açıklasa da, zamanla gezegenler gibi daha büyük cisimlerin birbirleriyle olan etkileşimlerini açıklamak mümkün olmamıştır. Tam bu noktada, Einstein 1915 yılında geliştirdiği teori ile elmanın düşmesini bambaşka bir bakış açısıyla değerlendirmiştir. Einstein cisimlerin büyüklükleri ile uzay-zamanı büktüğünü bulmuştur. Einstein’a göre elma dünya tarafından çekilmez, dünya tarafından bükülmüş uzay-zamanda aşağıya doğru yuvarlanır. Buna ek olarak büyük kütlelerin hareketlerinin uzay-zamanda dalgalanmalara yol açacağı da öngörülmüş ve bu dalgalara yerçekimsel dalga adı verilmiştir. Einstein’ın bu teorisi yıllar sonra LIGO adı verilen deneylerle ispatlanmış ve bu alanda çalışan bilim insanlarına 2017 Fizik Nobel Ödülü kazandırmıştır.

Önceki İçerikODTÜ’ye Dört TÜBA-GEBİP Ödülü
Sonraki İçerikTÜBİTAK ARDEB 1001 Projelerinde ODTÜ Başarısı